Galip Dalay, Esad'ın devrilmesinin ardından Rusya'nın Ortadoğu'daki etkisini kaybettiğini ve "süper güç" statüsünü yitirdiğini vurguladı. Dalay, bu durumun, Sovyetler'in Afganistan'daki yenilgisiyle eşdeğer bir darbe olduğunu belirtti. Esad sonrası oluşan yeni denklemin, Rusya'nın bölgedeki varlığını derinden sarsacağını öne sürdü.
Uluslararası ilişkiler ve dış politika
uzmanı Galip Dalay, Esad'ın devrilmesiyle Orta Doğu'da şekillenen yeni tabloyu
değerlendirdi. Rusya'ya ilişkin dikkat çeken bir tespit de yapan Dalay, Esad’ın
devrilmesi ve İran’ın 'direniş ekseni'nin zayıflaması, Rusya'nın bölgedeki
gücünün azaltılması açısından 1972’de Mısır’ın Sovyet askeri personelini sınır
dışı etmesi ve Sovyetler’in Afganistan’da yenilgiye uğramasıyla eşdeğer
olduğunu söyledi. Esad'ın devrilmesiyle Rusya'nın süper güç olma statüsünü
yitirdiğini belirtti.
Galip Dalay, Project Syndicate’te
yayımlanan yazısında, Beşşar Esad’ın devrilmesinin Rusya’nın uluslararası
sahnedeki statüsüne ağır bir darbe vurduğunu belirtti. Dalay’a göre,
Suriye’deki iç savaş sırasında sağladığı askeri müdahalelerle “bölgesel bir güç
simsarına” dönüşen Rusya, Esad’ın düşüşüyle “büyük güç” olma iddiasını kaybetti
ve yalnızca bölgesel bir aktör olarak konumlanma riskini taşıyor.
SURİYE: KREMLİN’İN GÜÇ SEMBOLÜ
Dalay, Eylül 2015’te Rusya’nın Suriye iç
savaşına askeri müdahalesinin, Kremlin’in dünya sahnesindeki yükselişinin
zirvesi olduğunu ifade etti. Esad rejiminin çöküşünü engelleyen bu müdahale,
Vladimir Putin’e stratejik kazançlar sağlarken, onu hem bölgesel hem de küresel
bir güç figürü haline getirdi. Ancak Suriye’nin Putin’in prestij projesi
olduğuna dikkat çeken Dalay, Esad’ın hızlı bir şekilde devrilmesinin Kremlin’in
statü ve prestij hedeflerini ciddi şekilde baltaladığını vurguladı.
“Putin’in kimlik ve imparatorluk tasavvuru
Ukrayna’daki savaşa dayanıyorsa, Suriye’deki varlığı statü ve prestij üzerine
kuruluydu,” diyen Dalay, Esad’ın devrilmesinin Rusya’nın bu prestijini
kaybettiğini ortaya koyduğunu belirtti.
ORTADOĞU’DA YENİ DÖNEM: RUSYA’NIN
ROLÜ AZALIYOR
Dalay’a göre, Esad rejiminin çöküşü
Rusya’nın Ortadoğu’daki rolünü kökten değiştirebilir. Yeni Suriye yönetimi,
Putin’in varlığını en az Esad dönemi kadar güçlü bir şekilde sürdüremeyeceği
bir pozisyonda bırakabilir. Tartus ve Hmeymim’deki Rus askeri üslerinin
geleceği belirsiz hale gelirken, bu durum Kremlin’in Ortadoğu ve Akdeniz’deki
stratejik varlığını zayıflatabilir.
Esad’ın düşüşü ayrıca, Türkiye ile Rusya
arasındaki ilişkilerde bir ayrışmayı da beraberinde getirebilir. Dalay, bu
durumun Türkiye ile Batı arasında daha güçlü bir iş birliği ihtimaline kapı
aralayabileceğini öngörüyor. Suriye iç savaşının başlamasıyla ABD ve Türkiye
arasında derinleşen ayrışmaların aksine, Esad sonrası dönemde Batı ile
Türkiye’nin Suriye’nin geleceği konusunda daha yakın bir iş birliği geliştirme
potansiyeline işaret ediyor.
RUSYA’NIN BÜYÜK GÜÇ STATÜSÜNE AĞIR
DARBE
Dalay, Esad rejiminin çöküşünün, Rusya’nın
gücünü azaltması açısından, 1972’de Mısır’ın Sovyet askeri personelini sınır
dışı etmesi ve Sovyetler’in Afganistan’da yaşadığı yenilgiden daha ağır bir
darbe olduğunu belirtti. Esad sonrası dönemde Rusya’nın hala İran gibi
bölgedeki bazı önemli ortaklarıyla iş birliğini sürdürebileceğini ifade eden
Dalay, bu bağların Kremlin’in Suriye’de kaybettiklerini telafi etmeye
yetmeyeceğini de vurguladı.
Dalay’ın analizine göre, Esad’ın
devrilmesiyle Rusya artık yalnızca nükleer silah ve doğalgaz kaynaklarına sahip
bir “orta ölçekli güç” olarak algılanıyor. Bu durum, Kremlin’in büyük güç
iddialarını sürdürmekte açıkça yetersiz kaldığını gözler önüne seriyor.
SURİYE, BATI’DAN ÇOK KUTUPLU
GELECEĞİN SEMBOLÜYDÜ
Suriye, uzun süredir Rusya’nın büyük güç
statüsünün bir sembolüydü. Dalay, Rusya’nın 2015 sonrasında Ortadoğu’da birçok
lider tarafından kararlı, öngörülebilir ve güvenilir bir aktör olarak
görüldüğünü, bu algının Amerika’nın zayıf, tutarsız ve güvenilmez bir güç
olarak algılanmasını pekiştirdiğini ifade etti. Ancak Esad’ın devrilmesiyle
birlikte Rusya’nın bu denklemin merkezinde olma statüsünü kaybettiği açıkça
görülüyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorum yazarak, düşüncelerinizi benimle paylaşabilirsiniz.